«عدالت جنسیتی» یک راهبرد مهم در مفهوم جنسیت است

استادیار مبانی مرکز تحقیقات زن و خانواده با بیان اینکه عدالت جنسیتی یک راهبرد مهم در مفهوم جنسیت است، گفت: تفسیرپذیری عدالت جنسیتی تابعی از تحولات معناشناختی و جنسیت است، عدالت در تبار تاریخی خود مفهومی در کنار برابری و برای لحاظ نابرابری‌های معقول بوده است و در واقع مکمل برابری بوده است.

 به گزارش عطنا، «اولین همایش ملی مسائل اجتماعی زنان» به همت دانشگاه علامه طباطبائی با همکاری دیگر دانشگاه‌های علوم انسانی کشور و مراکز تخصصی مطالعات زنان با حضور جمعی از استادان و دانشجویان متخصص حوزه مطالعات زنان دوشنبه، ۱۰ اردیبهشت‌ماه و سه‌شنبه، ۱۱ اردیبهشت‌ماه در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

فریبا علاسوند، استاد فقه و اصول جامعه‌الزهرا، عضو شورای فرهنگی اجتماعی زنان، هیئت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده و عضو شورای سیاست‌گذاری حوزه‌های علمیه خواهران در پنل نهم این همایش که موضوع آن «مسائل حقوقی زنان» مقاله خود را با عنوان «عدالت جنسیتی در دو خوانش رقیب: یک مرور روایتی» ارائه داد.

علاسوند در ابتدای عدالت جنسی را مورد بررسی قرار داد و گفت: عدالت جنسیتی امروزه از سوی گفتمان‌های رقیب در کشور به کار می‌رود و به نظر می‌رسد به معنای واحدی استعمال نمی‌شود.

استادیار گروه مبانی مرکز تحقیقات زن و خانواده در ادامه سخنانش به تحلیل اصطلاح «عدالت جنسیتی» پرداخت و گفت: وجود کلمه «عدالت» در این ترکیب موجب ساده‌انگاری برخی در فهم ترکیبی شده است که پیش از کاربرد آن در زبان و متن مرتبط با رویکردهای سنتی یا میانه اسلامی، دارای تباری در عرف حقوقی و سیاسی بوده است.

وی ادامه داد: تفسیرپذیری عدالت جنسیتی تابعی از تحولات معناشناختی و جنسیت است. عدالت در تبار تاریخی خود مفهومی در کنار برابری و برای لحاظ نابرابری‌های معقول بوده است و در واقع مکمل برابری بوده است.

علاسوند به سیر تحول عدالت در تاریخ پرداخت و توضیح داد: عدالت در صد سال اخیر به جای برابری به کار می‌رفت. خوانش عدالت جنسیتی نیز مفهومی تفسیرپذیر است. پس برای رسیدن به عدالت به عنوان یک مفهوم شریف باید برابری‌ها را محقق کرد و برای اینکه برابری به وجود دارد نیاز به عدالت است.

علاسوند، سپس دو مفهوم «جندر» و «جنسیت» را از هم متمایز دانست و در این خصوص گفت: Gender به هیچ عنوان یک مفهوم ساده صرف نبوده است. جندر یک ایدئولوژی و مفهوم‌سازی برای تغییر است که دامنه تغییر مد نظرش همواره رو به گسترش است. جندر مترادف «جنسیت » نیست و «جنسیت» هنوز بار معنایی و قدرت استراتژیک آن را ندارد.

وی از استفاده از مفهوم جندر برای تحقق اهداف ال‌جی‌بی‌تی‌ها سخن گفت و اظهار کرد: جندر از مفهومی برای امحای ذات‌گرایی به مفهومی برای تحقق حقوق ال‌جی‌بی‌تی‌ها بدل شد بدین ترتیب واژه های «male» و «female» در سطح بین‌المللی از اسناد حذف شدند و gender جای آن را گرفت.

فریبا علاسوند، استاد فقه و اصول جامعه‌الزهرا در پایان سخنانش با بیان اینکه عدالت جنسیتی در مفهوم بین‌المللی یک راهبرد مهم است، گفت: این عدالت تلاش می‌کند تا همه آنچه نابرابری اجتماعی و فرهنگی خوانده می‌شود را میان انسان‌ها با انواع گرایش‌ و تمایلات فکری، بدنی و احساسی نادیده بگیرد. در این تلقی تنها ارزش برابری است و هیچ ارزش یا هنجار دیگری در کنار آن حائز اهمیت نیست.